Patiëntenrechten en -plichten
Ons ziekenhuis verbindt zich ertoe om de wet betreffende de rechten van de patiënt te respecteren. Je vindt hier ook info over levenseinde, orgaandonatie, het aanduiden van een vertrouwenspersoon, patiëntendossier, …
Patiëntenrechten
- Wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt kent aan iedere patiënt een aantal rechten toe.
- Ons ziekenhuis streeft ernaar om deze integraal te garanderen en respecteren in het kader van de zorg, onderzoeken en behandelingen die er worden aangeboden.
Als patiënt krijg je de best mogelijke zorgen. De medische kennis en beschikbare technologie worden ingezet om jou te behandelen volgens jouw behoeften. Dit gebeurt altijd respectvol. De zorgverlener houdt rekening met jouw recht om zelf te beslissen. Sociale klasse, seksuele geaardheid en geloofsovertuiging mogen hierbij geen rol spelen.
De zorgen met het oog op het voorkomen, behandelen en het verzachten van lichamelijke en psychische pijn maken integraal deel uit van jouw behandeling.
Medewerkers vragen regelmatig je naam, voornaam en geboortedatum. Dit is niet omdat ze die steeds vergeten, maar om extra te controleren dat ze de juiste patiënt voor zich hebben.
Patiëntenrechten
Je bent vrij in de keuze van je zorgverlener. Je kan je op elk moment richten tot iemand anders. Elke zorgverlener heeft ook het recht om jou als patiënt te weigeren, behalve in geval van nood, waar er een verplichting tot hulpverlening geldt. Onderbreekt de zorgverlener je behandeling, dan moet hij of zij wel zorgen dat een collega je behandeling kan
verderzetten.
Die vrije keuze kan evenwel door de wet of door omstandigheden die eigen zijn aan de organisatie beperkt worden (bv. bij een gedwongen opname, bij aanwezigheid van slechts één specialist in het ziekenhuis). Je kan vragen om een kopie van je medisch dossier op te sturen naar de nieuwe zorgverlener.
Hoe is de prognose van mijn ziektetoestand?
Je zorgverlener moet je alle informatie meedelen zodat je jouw gezondheidstoestand kan begrijpen en er inzicht in kan krijgen. Hij of zij geeft je daarbij een beeld van de mogelijke evolutie ook al is die negatief. Je dient informatie te krijgen over de mogelijke risico’s en complicaties, relevante tegenaanwijzigingen en de financiële gevolgen. Je krijgt advies over wat je best doet en laat. Dit gebeurt in begrijpelijke taal.
Kan mijn arts mij bepaalde info onthouden?
De zorgverlener kan uitzonderlijk informatie onthouden, voor zover het meedelen ervan klaarblijkelijk ernstig nadeel voor je gezondheid zou meebrengen. De zorgverlener dient hierover een andere zorgverlener te raadplegen en een schriftelijke motivering toe te voegen aan je patiëntendossier. Je zorgverlener licht desgevallend de aangewezen vertrouwenspersoon in.
Zodra het meedelen van de informatie niet langer nadeel oplevert, moet de zorgverlener de informatie alsnog mee te delen.
Welke informatie krijg ik over mijn kind dat in het ziekenhuis ligt?
Bij een patiënt die minderjarig is, worden de rechten uitgeoefend door de ouders of voogd. De patiënt wordt betrokken bij de uitoefening van zijn rechten rekening houdend met zijn/haar leeftijd en maturiteit. De patiëntenrechten kunnen door de minderjarige patiënt die tot een redelijke beoordeling van zijn belangen in staat wordt geacht, zelfstandig worden uitgeoefend. Een meerderjarige patiënt oefent zelf zijn of haar patiëntenrechten uit. Je kan dus niet zomaar informatie opvragen over je meerderjarig kind.
Ik wil geen verdere informatie over de verwachte evolutie van mijn ziekte
Wanneer je geen informatie wenst te krijgen over je gezondheidstoestand moet je dit vooraf laten weten en dient de zorgverlener je wens (bv. weigering om te weten of men al dan niet drager is van een ongeneeslijke ziekte) te respecteren. De beroepsbeoefenaar noteert dit in je patiëntendossier. Je kan eventueel een vertrouwenspersoon aanduiden aan wie op jouw vraag de informatie over je gezondheidstoestand wel wordt meegedeeld. De zorgverlener zal dit verzoek eveneens in je medisch dossier noteren, samen met de identiteit van de vertrouwenspersoon.
Indien het niet meedelen van de informatie ernstig nadeel voor je gezondheid of voor die van derden (bv. besmettelijke ziekte) oplevert, dan hoeft de beroepsbeoefenaar dit “verzoek van de patiënt om niet te weten” niet op te volgen. In dat geval dient hij vooraf een andere beroepsbeoefenaar te raadplegen en de eventueel aangewezen vertrouwenspersoon te horen.
Had ik op voorhand de risico’s van de ingreep geweten, dan had ik deze nooit laten uitvoeren
Je zorgverlener heeft je mondelinge of schriftelijke toestemming (informed consent) nodig om de behandeling op te starten. Dit heeft betrekking op het doel, de aard, urgentie, duur, de frequentie, de nevenwerkingen, de risico’s, financiële gevolgen…
Hij of zij moet jou tijdig informeren, zodat je in alle vrijheid en goed geïnformeerd beslissingen kan nemen. De info die hij of zij geeft moet duidelijk en volledig zijn. Ook de eventuele gevolgen van een weigering van toestemming alsook de mogelijke alternatieven vallen hieronder.
Dit betekent niet dat de zorgverlener voor elke handeling expliciete toestemming moet vragen (bloedafname, bloeddruk meten, enz.). Ook uit je gedrag kan de zorgverlener je toestemming afleiden. Als je instemt met een behandeling, ga je in principe akkoord met elk onderdeel van die behandeling.
In spoedsituaties, wanneer het onmogelijk is de wil van de patiënt of zijn vertegenwoordiger te achterhalen, voert de zorgverlener alle noodzakelijke tussenkomsten uit.
Je kan een familielid of vriend aanstellen die jou kan bijstaan als vertrouwenspersoon.
Hoe is mijn arts verzekerd? Je hebt recht op informatie over de verzekeringsdekking en vergunnings- of registratiestatus van de zorgverlener. Je kan deze raadplegen op onze website bij de betrokken arts-specialist.
Ik kreeg mijn factuur en ben erg geschrokken van de kostprijs
Je zorgverlener heeft je mondelinge of schriftelijke toestemming (informed consent) nodig om de behandeling op te starten. Dit heeft betrekking op het doel, de aard, urgentie, duur, de frequentie, de nevenwerkingen, de risico’s, financiële gevolgen… Zo dien je ook geïnformeerd te zijn over het al dan niet geconventioneerd zijn van de zorgverlener.
Hij of zij moet jou tijdig informeren, zodat je in alle vrijheid en goed geïnformeerd beslissingen kan nemen. De info die hij of zij geeft moet duidelijk en volledig zijn. Bij een spoedgeval mag je zorgverlener de behandeling meteen starten als je wil onmogelijk te achterhalen is.
Mag ik mijn dossier eens inkijken?
Je zorgverlener houdt voor jou een dossier bij. Dat dossier bewaart hij of zij op een veilige plaats. Je kan je zorgverlener vragen om aan het dossier bepaalde documenten toe te voegen (bijv. een wetenschappelijk artikel over je ziekte). Verander je van zorgverlener? Dan vraag je gewoon dat het patiëntendossier wordt overgedragen. Je mag het dossier ook altijd inkijken en er een afschrift van opvragen.
De wet voorziet dat de zorgverlener 15 dagen heeft om je dossier voor te leggen of een afschrift te bezorgen (uitzondering: de persoonlijke notities van de zorgverlener en de gegevens die betrekking hebben op derden).
Mijn vader is plots overleden, mag ik zijn dossier inkijken?
Na overlijden van de patiënt is enkel onrechtstreekse inzage mogelijk in diens patiëntendossier door de naaste familieleden tot en met de tweede graad en enkel via een zorgverlener (enkel indien patiënt zich tijdens zijn leven er niet tegen verzet heeft).
Je dient dus een zorgverlener te contacteren indien je inzage wenst in het dossier van je overleden vader.
Mijn buurvrouw is opgenomen in het ziekenhuis, hoe gaat het met haar?
Bij iedere tussenkomst van een zorgverlener dient je privacy gerespecteerd te worden en in het bijzonder over informatie die verband houdt met je gezondheid. Tijdens je behandeling mogen enkel die personen aanwezig zijn die op professioneel vlak nodig zijn. Informatie in verband met je gezondheid wordt niet aan derden meegedeeld.
Wie beslist er over mij als ik in coma lig?
Wil je dat iemand je rechten als patiënt opneemt als je dit zelf niet meer kan? Je kan een vertegenwoordiger aanduiden die je rechten als patiënt uitoefent in jouw naam als je het zelf niet meer kan. Indien je geen vertegenwoordiger hebt aangeduid, worden de patiëntenrechten uitgevoerd door de bewindvoerder over de persoon gemachtigd door de vrederechter. Is er geen bewindvoerder over de persoon dan wordt onderstaand cascadesysteem in dalende volgorde gevolgd:
- samenwonende echtgenoot, wettelijk of feitelijk samenwonende partner
- een meerderjarig kind
- een ouder
- een meerderjarige broer of zus
- zorgverlener in multidisciplinair overleg
Je kan eveneens een voorafgaande wilsverklaring opstellen waarin je te kennen geeft je toestemming te weigeren in een bepaalde tussenkomst. Bij voorkeur stel je deze wilsverklaring op in aanwezigheid van een derde persoon (bv. een zorgverlener) om afwijkende interpretaties te vermijden. Deze verklaring is niet beperkt in tijd.
- Je hebt het recht om een klacht in te dienen bij de ombudsdienst van het ziekenhuis.
- Je kan de klacht persoonlijk, telefonisch, per brief, per mail of via het online klantenformulier overmaken aan de ombudspersoon van het ziekenhuis.
Je hebt recht op een zo effectief mogelijke pijnbestrijding. Je kunt (eveneens) steeds beroep doen op palliatieve zorgverlening.
Website overheid
- wat zijn je rechten als patiënt en wat er gebeurt als je niet in staat bent om die uit te oefenen?
- wat is de rol van de ombudsdiensten in de ziekenhuizen?
- wat is de rol van de federale overheidsdienst?
Ombudsdienst
De ombudsdienst behandelt, als onafhankelijke instantie, klachten over de zorg- en dienstverlening van ons ziekenhuis.
Overige info
Wil je als patiënt toegang hebben tot gegevens van je patiëntendossier en hoe je hierop kan inloggen? Raadpleeg dan COZO!
Cozo staat voor Collaboratief Zorgplatform. Dit is een streng beveiligd elektronisch platform waar je zorgverleners toegang krijgen tot je medische gegevens.
Via de Cozo-website kan je je toestemming geven tot de elektronische uitwisseling van je gezondheidsgegevens en kan je je eigen gegevens consulteren. Dit houdt ook in dat je toestaat dat je behandelende arts in dit ziekenhuis, via een beveiligde internetverbinding, toegang krijgt tot je medische gegevens uit andere ziekenhuizen en je huisarts. Omgekeerd hebben behandelende artsen uit andere ziekenhuizen alsook je huisarts inzage in je medisch dossier in dit ziekenhuis.
Je kan de gegeven toestemming op ieder ogenblik terug intrekken via de Cozo-website. Wanneer je je toestemming intrekt, blijft Je huisarts je medische gegevens elektronisch ontvangen uit ons ziekenhuis.
De ombudsdienst kan je hierin begeleiden.
Als patiënt heb je de mogelijkheid om
- je te laten bijstaan bij het uitoefenen van je patiëntenrechten (vertrouwenspersoon)
- om iemand jouw rechten als patiënt te laten nemen als je dit zelf niet meer kan (vertegenwoordiger).
Vertrouwenspersoon
- kan helpen luisteren naar de uitleg van de arts
- mag uitleg vragen over je gezondheidssituatie en mogelijke behandelingen
- kan inzage vragen in je patiëntendossier.
- heeft het recht om een klacht bij de ombudsdienst neer te leggen als je niet tevreden bent over je ervaring in het ziekenhuis.
- mag geen beslissingen nemen over je gezondheidszorgen in jouw plaats.
Je kan een vertrouwenspersoon aanduiden kan door dit document in te vullen en mee te brengen naar het ziekenhuis.
Vertegenwoordiger
- Een vertegenwoordiger kan beslissingen nemen over je behandeling wanneer jij daar niet meer toe in staat bent.
- Dit kan tijdelijk zijn (vb. tijdens een ingreep met narcose of na een ongeval) of blijvend (vb. na een hersenletsel).
- Een vertegenwoordiger hoeft geen familielid te zijn. Kies iemand die je goed vertrouwt en goed op de hoogte is van je verwachtingen.
Je kan een vertrouwenspersoon aanduiden kan door dit document in te vullen en mee te brengen naar het ziekenhuis.
Je kan deze beslissing te allen tijde herroepen door dit formulier in te vullen.
Als een ziekte evolueert naar een ernstige en ongeneeslijke aandoening, proberen we de veroorzaakte ongemakken voor jou en je familie zoveel mogelijk op te vangen en weg te nemen. Deze ongemakken kunnen van fysieke, psychische, sociale of spirituele aard zijn. Het palliatief support team biedt hier ondersteuning.
In 2002 is de wet betreffende euthanasie in werking getreden. Euthanasie wordt hierdoor erkend als het recht van iedere zieke om te kiezen voor het leven of de dood, voor zover hij zich bevindt in de omstandigheden bepaald in de wet.
Orgaandonatie houdt in dat een of meerdere organen van een overledene gebruikt worden voor transplantatie bij een patiënt met een falend orgaan. Een orgaandonor kan meerdere patiënten redden van een levensbedreigende situatie. Vandaag is er een nijpend tekort aan donororganen in ons land.
De Belgische wetgeving stelt dat elke Belg of buitenlander (langer dan 6 maanden ingeschreven in het Vreemdelingenregister) vanaf 18 jaar automatisch orgaandonor is en dit zonder verdere administratieve stappen. Onder de 18 jaar is toestemming van de ouders noodzakelijk. Ondanks deze wetgeving kan de familie in eerste graad (ouders en kinderen) of echtgeno(o)t(e) of samenwonende orgaandonatie weigeren na overlijden.
Het is ook mogelijk om bij leven verzet aan te tekenen tegen orgaandonatie of je expliciet als orgaandonor op te geven. Je dient dit administratief te regelen via het gemeentehuis van je woonplaats of bij opname in het ziekenhuis.
Sinds december 2012 heeft het AZ Sint-Elisabeth Zottegem een niet-exclusieve samenwerkingsovereenkomst met het transplantatiecentrum van het UZ Gent. De lokale coördinator in het ziekenhuis is dr. Werner Verbruggen, anesthesist-intensivist.
Meer informatie
- We hechten veel belang aan de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van onze patiënten. Alle gegevens over je zorgproces worden bewaard in een patiëntendossier. Alleen je zorgverleners hebben toegang tot je dossier en elk van hen is strikt gebonden aan het beroepsgeheim. Je persoonsgegevens worden verwerkt voor zorgverlening, financiële en administratieve verwerking, verzekeringen, procesverbetering en statistiek. Meer informatie vind je in ons privacyreglement voor patiënten en het privacycharter van het ziekenhuis.
- De naleving van elke regelgeving inzake bescherming van je persoonsgegevens wordt gegarandeerd door de dienst informatieveiligheid in samenwerking met de Belgische Gegevensbeschermingsautoriteit. In het AZ Sint-Elisabeth Zottegem is een functionaris voor gegevensbescherming of Data Protection Officer (DPO) aangesteld.
- De DPO houdt toezicht op en geeft advies over de verwerking van persoonsgegevens, waaronder de beveiliging van persoonsgegevens en de uitoefening van de rechten van patiënten met betrekking tot hun persoonsgegevens.
Heb je vragen over privacy?
Contacteer de DPO van het ziekenhuis via DPO@sezz.be of 09 364 83 30.
Algemene informatie voor de patiënt en/of diens vertegenwoordiger* over de rechtsverhoudingen tussen het ziekenhuis en de beroepsbeoefenaars.
Overeenkomstig artikel 17 novies van de wet op de ziekenhuizen heeft iedere patiënt het recht om van het ziekenhuis informatie te ontvangen omtrent de aard van de rechtsverhouding tussen het ziekenhuis en de beroepsbeoefenaars die er werkzaam zijn.
In het AZ Sint Elisabeth geldt volgende regeling:
- Alle beroepsbeoefenaars (apothekers, kinesitherapeuten, verpleegkundigen, vroedkundigen, zorgkundigen, etc.) worden als werknemer tewerkgesteld in het ziekenhuis en hun aansprakelijkheid wordt via het ziekenhuis gedekt.
- Er geldt een uitzondering voor de artsen, de kinesitherapeuten die instaan voor de ambulante revalidatie en Sp-dienst locomotorische revalidatie, de podologen, de haptonoom en de bandagisten; deze beroepsbeoefenaars werken onder zelfstandig statuut en staan integraal voor hun eigen beroepsaansprakelijkheid in.
- Geïndividualiseerde informatie betreffende de rechtsverhouding ziekenhuis- beroepsbeoefenaar, het statuut en de aansprakelijkheid van een bepaalde beroepsbeoefenaar kan op mondelinge of schriftelijke aanvraag met duidelijke vermelding van de naam van de betrokken beroepsbeoefenaar verkregen worden bij Cathy Van Wittenberge via 09 364 83 31. Je ontvangt binnen de 5 werkdagen schriftelijk een antwoord.
*de vertegenwoordiger:
Indien de patiënt niet in staat is zijn patiëntenrechten zelf uit te oefenen, is de vertegenwoordiger de persoon die de rechten van de patiënt uitoefent in naam van deze laatste. Dit onderscheidt de vertegenwoordiger van de vertrouwenspersoon die de patiënt alleen bijstaat.